Iets over antibiotica en zaden

Vuurgoudhaantje

Alarm over antibiotica

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid (RIVM) en de Voedsel- en Warenautoriteit (VWA) slaan in de pers alarm over het ongebreidelde gebruik van antibiotica in de veehouderij voor wat betreft consumptiedieren. Het zou grote gevaren voor de volksgezondheid met zich meebrengen.

Dat doet mij onmiddellijk denken aan de vogelkwekerij, waar onnodig en veelvuldig gebruik gemaakt wordt van antibiotica. Het zijn immers prima middelen bij bacteriële infecties. Maar preventief antibiotica geven aan gezonde vogels is totaal overbodig. De nieren worden daardoor onnodig belast met alle gevolgen van dien. Eigenlijk doen we al veel voor de gezondheid van onze vogels: zorgen voor een goede huisvesting, een goede en gevarieerde zaadmengeling voeren, etc.

Een halve eeuw geleden was het allemaal anders. In oktober gingen we vogels vangen; dat was toen nog een sport. Want met wilde vogels kweken was onmogelijk, zo zeiden oudere vogelmannen. Het ging alleen maar om het houden van vogels, meestal in royaal beplante kooien. Het voer bestond uit niet veel meer dan witzaad, raapzaad en hennepzaad, aangevuld met onkruidzaden. Als de boeren het graan gedorst hadden, werden de fijne onkruidzaden apart gehouden voor de vogelaars: geen volwaardige voeding voor Europese vogels, maar dat wisten we toen nog niet. De kennis over het houden en kweken van vogels heeft grote vooruitgang geboekt. Ruim dertig jaar geleden kweekte ik met putters, met wisselend succes. De voeding bestond uit bossen halfrijpe onkruidzaden uit de natuur, aangevuld met hardgekookte eieren en bladluizen, die op doorgeschoten boerenkoolstronken veelvuldig voorkwamen. Dus eigenhandig gekweekte dierlijke eiwitten. We moesten het zelf maar uitzoeken. Niemand wist het of men wilde het niet vertellen.

Daar onze kennis over voeding in het verleden zeer beperkt was, kregen we ook met diverse vogelziekten te maken. Meestal werd dat opgelost door preventief een antibioticum te geven, specifiek voor de ziekte waaraan de vogel leed. Later ging men over op het breedspectrum antibioticum, dat voor alle ziekten - van hoofdpijn tot zweetvoeten en al wat daar tussen lag - de oplossing was. Maar niets is minder waar. De levensverwachting van onze vogels in gevangenschap was laag. Vogelkwekers werden vaak opgezadeld met zogenaamde oplossingen c.q. overwonnen problemen. Gelukkig hebben we tegenwoordig de beschikking over een uitgebreide variatie aan vogelzaden, die speciaal voor één vogelsoort samengesteld zijn. Denk aan goudvinkmengeling, puttermengeling, sijzenmengeling, enz. Door de huidige voeding en zaden te geven (in de handel verkrijgbaar) worden onze vogels vele jaren ouder dan in de natuur. Het is voor de meeste vogelliefhebbers moeilijk om nog halfrijpe onkruidzaden te verzamelen uit de natuur, omdat er weinig of geen landbouwgronden meer braak liggen. Het ontbreekt hen ook aan tijd en/of aan onvoldoende kennis over de werkzame stoffen in planten. In de natuur is alles erop gericht ziekten te voorkomen en daar weten vogels heel goed mee om te gaan. De natuur kunnen we niet evenaren; toch moeten we onze vogels gezond zien te houden. Maar met zo weinig mogelijk medicatie.

Ik houd me aan drie essentiële regels:

1. Mijn vogels hebben dagelijks de beschikking over mariadistelzaad, dit vanwege de gunstige werking op de lever. Men kan het onbeperkt geven. Het werkt ook tegen leververvetting. Dit euvel kan ontstaan als de vogel te veel eivoer met een te hoog eiwitgehalte opneemt. Het is bekend dat een vogel bij leverstoornissen minder weerstand en minder afweerstoffen heeft dan normaal. Zorg er dus voor dat de lever optimaal kan functioneren. Bedenk dat de lever de chemische fabriek van het lichaam is.

Als het eiwitgehalte van uw eivoer (opfokvoer) + 20-22% bedraagt, zal het probleem zich zelden voordoen. Ook het overmatig geven van vitaminepreparaten kan problemen geven. Omdat onze vogels een voorkeur hebben voor oliehoudende zaden (die veel energie opleveren), wordt de lever weer extra belast. U kunt het mariadistelzaad malen in de koffiemolen. Ik doe dit tijdens het kweekseizoen altijd, omdat pas uitgevlogen vogels de zaden nog niet klein kunnen krijgen. U kunt het zaad ook weken in water, ongeveer 6 uur vóórdat u het aan uw vogel voert. Jonge vogels zullen minder last krijgen van atoxoplasmose, een ziekte die niet alleen de lever maar ook andere organen aantast, zoals longen, milt en hersenen. Er is tegenwoordig ook vloeibare mariadistel in de handel te koop: een aanrader voor jongere en kleinere vogelsoorten.

2. Het is een belangrijk zaad vanwege de aanwezigheid van harszuur, een fungicide met een sterke werking. Een schimmel wordt geweerd en gedood. Schimmel is een plantje, behorende tot de zwammen (paddenstoelen), dat op dode of levende stoffen groeit. Het geeft vaak een witachtige uitslag op bloemen en planten. Doordat schimmels traag groeien zijn ze een sluipmoordenaar. U ziet dat uw vogel niet fit is en dat zijn gezondheid langzaam achteruitgaat. Het gebruik van zowel een slechte kwaliteit zaad als het onoordeelkundig gebruik van antibiotica, bevorderen schimmelgroei. Aan de hand van een ontlastingsonderzoek is schimmel in de darm gemakkelijk aan te tonen. Ook dennenzaad kan geweekt worden, net als kiemzaad, en het kan ook grof gemalen worden in de koffiemolen. Het kan onbeperkt gegeven worden. Een prima zaad waarmee u infecties door schimmels of door megabacteriën vóór kunt blijven. Zo is het in de natuur ook geregeld. Helaas is er weinig bekend over andere werkzame stoffen in dennenzaad.

Kaneelpoeder, evenals (zwarte) walnoten (die de stof juglon bevatten), hebben een schimmelwerende werking.

3. Aanzuren van drinkwater doe ik elk weekend gedurende het hele jaar. In de zomer dagelijks, want dan is de besmettingsdruk hoog. Er zijn voor- en tegenstanders van het aanzuren. Het is echter een bekend gegeven dat in de natuur wilde planten (zogenaamd onkruid) diverse soorten organische zuren (zwakke zuren) bij zich hebben. Te denken valt aan: kiezelzuur, oxaalzuur, mierenzuur, ascorbinezuur (vit. C), looizuur, enz.

De gecoate organische zuren (van planten of dieren afkomstige stoffen) worden pas in de darm afgebroken en kunnen dan worden opgenomen. Hierdoor treedt er een verlaging van de pH-waarde in het maagdarmkanaal op. De afgifte van diverse verteringssappen wordt hierdoor gestimuleerd en het voedsel (eiwitten en zetmeel) wordt beter en sneller verteerd. Zeer veel zuren worden overigens gebruikt als conserveringsmiddel of zuurteregelaar in levensmiddelen. Ik gebruik het middel Combi-Mix om de zuurgraad (pH-waarde) te verlagen. Combi-Mix is werkzaam tegen E-coli, Salmonella, Clostridium en Campylobacteriën. Het product is volledig biologisch afbreekbaar. Ik zie het als een alternatief voor het preventief geven van antibiotica.

Aanbevolen dosering: 2-3 ml. Combi-Mix op 1 liter water.

In rusttijd: 2 dagen achter elkaar (per week) geven. In kweektijd: 2 dagen Combi-Mix afwisselen met 2 dagen water. Het is onbeperkt houdbaar en u kunt het probleemloos dagelijks geven. De dosering van Combi-Mix is mede afhankelijk van de pH-waarde van het drinkwater en van de verlangde pH-waarde. Is het water hard of zacht? Als u ónder een pH-waarde van 4,5 zit, kunnen bacteriën zich niet meer ontwikkelen en/of groeien. (De pH is te meten met een eenvoudig indicatorpapiertje; vraag het uw drogist!)

Deel deze pagina